Energiekosten stijgen, leefgeld daalt: hoe redden mensen onder bewind zich?

De energiekosten zijn afgelopen winter (2022-2023) flink gestegen door de hogere gasprijzen en de verhoging van de energiebelasting. Voor veel mensen betekent dit een extra aanslag op hun portemonnee. Maar voor mensen die onder bewind staan, kan het nog meer problemen opleveren. Zij moeten namelijk rondkomen van een beperkt bedrag aan leefgeld, dat door hun bewindvoerder wordt vastgesteld.

Leefgeld is het geld dat mensen onder bewind krijgen om hun dagelijkse uitgaven te doen, zoals boodschappen en persoonlijke verzorging. De hoogte van het leefgeld hangt af van de financiële situatie van de persoon, de vaste lasten en eventuele schulden. Er is geen wettelijk minimumbedrag voor leefgeld, maar veel bewindvoerders hanteren de richtlijnen van het Nibud. Deze richtlijn is dat het wenselijk is dat een alleenstaande minimaal 40 euro per week leefgeld krijgt, en voor elk gezinslid 10 euro meer.

Maar door de stijging van de energiekosten, kan het zijn dat er minder geld overblijft voor leefgeld. De bewindvoerder moet namelijk eerst zorgen dat de vaste lasten en eventuele schulden betaald worden. Als er een tekort ontstaat, kan de bewindvoerder besluiten om het leefgeld te verlagen. Dit kan grote gevolgen hebben voor de levenskwaliteit van mensen onder bewind.

Een van hen is Vivian (45), die sinds twee jaar onder bewind staat vanwege schulden. Zij woont samen met haar twee kinderen in een sociale huurwoning in Zeist. Haar leefgeld bedraagt 60 euro per week, waarvan ze 40 euro aan boodschappen besteedt. De rest gebruikt ze voor kleding, cadeautjes en af en toe een uitje met haar kinderen. “Ik probeer zo zuinig mogelijk te leven, maar het is niet makkelijk”, vertelt ze. “Ik moet elke cent omdraaien en vaak nee zeggen tegen mijn kinderen als ze iets willen.”

Vivian kreeg onlangs een brief van haar bewindvoerder, waarin stond dat haar leefgeld met 10 euro per week verlaagd zou worden. De reden was dat haar energierekening hoger uitviel dan verwacht. “Ik schrok me rot toen ik dat las”, zegt ze. “Hoe moet ik nu rondkomen van 50 euro per week? Dat betekent dat ik nog minder geld heb voor boodschappen en andere dingen. Ik maak me zorgen over hoe ik mijn kinderen genoeg eten kan geven.”

Vivian is niet de enige die in deze situatie zit. Volgens Erwin Bel van Plangroep hebben mensen die onder bewind staan last van een verlaging van hun leefgeld door hogere energielasten. We maken ons zorgen voor de komende winter (2023 – 2024) als mogelijk de energieprijzen weer gaan stijgen.

Vivian hoopt dat er snel iets verandert aan haar situatie. “Ik wil graag uit de schulden komen en weer zelf over mijn geld kunnen beschikken”, zegt ze. “Maar ik heb het gevoel dat ik steeds verder wegzak. Ik heb geen ruimte om te sparen of te investeren in mijn toekomst. Ik leef van week tot week, en nu wordt het nog krapper. Ik voel me machteloos en gefrustreerd.